Objavljena SIA Publikacija: Predstavljeni rezultati i projektne aktivnosti u 2022. godini
Social Impact Award (SIA) predstavlja najveći evropski program podrške društvenom preduzetništvu mladih koji je 2009. godine pokrenut od strane Impact Hub Vienna, u partnerstvu sa Erste Fondacijom i Univerzitetom za biznis i ekonomiju u Beču.
Projekat je osmišljen u cilju podizanja svijesti o društvenom preduzetništvu među mladima, kompanijama, državnim institucijama, akterima u akademskoj i naučnoj zajednici, kao i zainteresovanoj javnosti. Realizacija aktivnosti doprinosi snažnijoj edukaciji na polju inovacija, znanja i vještina, kao i konkretne podrške idejama, koje imaju potencijal za realizaciju i pozitivan društveni uticaj u Crnoj Gori, ali i širom svijeta.
Projektni tim NVO Centar za omladinsku edukaciju je kreirao publikaciju sa predstavljenom retrospektivom svih aktivnosti na Social Impact Award (SIA) projektu u Crnoj Gori u 2022. godini.
Možete je preuzeti i pročitati klikom ovdje.
U Crnoj Gori ove godine program sprovodi NVO Centar za omladinsku edukaciju, uz generalno pokroviteljstvo Erste banke, Ministarstva nauke i tehnološkog razvoja, Investiciono-razvojnog fonda, kompanije Kodio i Glavnog grada Podgorica.
Pored generalnih pokrovitelja, partneri programa su i kompanije Coca-Cola HBC Crna Gora i Crnogorski Telekom, zatim udruženja ICT Cortex i Privredna komora Crne Gore, a podršku programu pružaju i Univerzitet Crne Gore, Univerzitet Donja Gorica, Univerzitet Mediteran, Neregelia, Hotel Hilton Podgorica i The Chedy Luštica Bay.
Delegacija Crne Gore prisustvovala godišnjem SIA samitu u Beču
U periodu od 15-19. novembra 2022. godine, predstavnice projektnog tima NVO Centar za omladinsku edukaciju i pobjednici Social Impact Award (SIA) takmičenja u Crnoj Gori, imali su priliku da učestvuju u radu međunarodnog SIA samita.
U Beču, „istočnoj kapiji Evrope“ okupilo se preko 200 mladih perspektivnih društvenih inovatora iz 20 zemalja, sa tri kontinenta (Evropa, Azija i Afrika), kao i vodeće međunarodne i lokalne organizacije koje se bave društvenim preduzetništvom i osnaživanjem mladih. Ovaj događaj pružio je mnoštvo prilika za umrežavanjem, sticanje novih znanja i razmjenu iskustava, a sve u cilju kreiranja još snažnijeg ekosistema u oblasti društvenog preduzetništva, kako na nacionalnom, tako i na globalnom nivou.
Ne dešava se često da u jednoj prostoriji sjede ljudi različitih kultura, znanja i iskustava, različitih pogleda na svijet, a koji imaju isti cilj. Žele da mijenjaju društvo na bolje, a na putu ka tom cilju koriste različite društvene modele i rješavaju određene društvene probleme sa kojim se svakodnevno suočavaju. Bilo da je to neki zdrastveni ili obrazovni problem, očuvanje životne sredine ili pomoć mariginalizovanim grupama, svi zajedno žele da doprinesu svojim lokalnim zajednicama ili društvu u cjelini.
Ana Janošev i Jonas Dinger, programski direktori internacionalne SIA kancelarije, uputili su riječi dobrodošlice prisutnima i najavili goste koji su podijeli svoja znanja i iskustva sa učesnicima. Poruku dobrodošlice uputila je i Leonore Gevessler, savezna ministarka za klimatske promjene, životnu sredinu, energiju, mobilnost, inovacije i tehnologiju, Boris Marte, izvršni direktor Erste Fondacije, te Klara Kenig i David Jablonski, građanski aktivisti.
U toku tranjanja samita realizovano je preko 40 edukativnih aktivnosti, koje su se održavale paralelno. U zavisnosti od interesovanja i potreba, mladi su mogli da pohađaju razne edukativne radionice na temu prikupljanja sredstava za realizaciju projekta, vještina upravljanja timom, organizovanjem vremena, komunikacijom sa partnerima, finansijama, ciljevima održivog razvoja i zašto su oni važni za razvoj društvenog preduzentištva i mnoge druge. Nakon edukativnog dijela učesnici su se družili, umrežavali i stvarali nove ideje i buduća partnerstva.
Na različite načine, vođeni istom misijom i vizijom implementatori internacionalnog projekta Social Impact Award afirmisali su društveno preduzentištvo u svojim zemljama, edukovali mlade ljude i pružili im neophodnu pomoć i podršku tokom samog programa. Rezultati nisu izostali, u 18 zemalja širom svijeta realizovano je preko 8.000 radionica, a prijavljeno je ukupno 575 ideja. Priliku da rade na daljem usavršavanju i rade na rješavanju određenih društvenih problema, osvojilo je 190 timova, koji su tri mjeseca kroz niz edukativnih aktivnosti i mentorskoj podršci radili na svojim poslovnim modelima. U konačnom, bespovratan novčani kapital i dalju mentorsku podršku osvojilo je 77 najpersektivnijih društvenih ideja, koje su imale priliku da se predstave internacionalnim partnerima i učesnicima samita.
Svoje utiske prenosi koordinatorka SIA programa u Crnoj Gori, Jelena Rajković:
” Velika je čast sa kolegama predstavljati Crnu Goru i našu organizaciju (NVO Centar za omladinsku edukaciju) na događaju koji okuplja predstavnike iz više od 25 zemalja, a zapravo sve nas koji imamo isti cilj, a to je razvoj društvenog preduzetništva i pružanje podrške budućim inovatorima. Iskustvo koje smo stekli tokom ova četiri dana i ostvareni kontakti pomoći će nam da još snažnije zagovaramo ovu ideju i mijenjamo stvari na bolje”.
Događaju su prisustvovali i predstavnici pobjedničkih timova, kao što su Igraj.me i BioINForming:
”Imale smo priliku upoznati veliki broj novih ljudi od kojih su mnogi bili u prilici da nam daju konstruktivne kritike i mišljenja o načinu na koji možemo unaprijediti našu ideju, a osim toga i da upoznamo ljude sličnih interesovanja a različitog načina razmišljanja, što daje cjelokupnu sliku o ovom programu. Pored radnog dijela koji se sastojao od zanimljivih radionica u ERSTE kampusu, ovaj samit su obilježili i obilasci kulturno – istorijskih znamenitosti Beča, što nam se jako dopalo”, poručuju predstavnice tima Igraj.me.
„SIA samit je djelovao kao gorivo za našu inicijativu, podstičući umrežavanje, razmišljanje i saradnju. Imao sam zadovoljstvo da se povežem sa drugim mladim društvenim preduzetnicima iz cijelog svijeta, slušajući sjajne prezentacije i učestvujući na zanimljivim radionicama. Posebno sam srećan što sam upoznao ostale pobjedničke timove iz SIA Montenegro i organizatore iz Crne Gore koji su napravili nevjerovatan posao“, zaključili su predsatvnici tima BioINForming.
Sigurni smo da su svi učesnici vratili u svoju matičnu zemlju puni pozitivnih utisaka i dobrih savjeta za
dalji razvoj svojih organizacija i svojih ideja. Koja je naredna lokacija i sadržaj SIA samita ostaje da vidimo,
ali jedno je sigurno – svi zajedno možemo doprinijeti boljitku društva u kom živimo i raditi na razvoju
svojih zajednica kroz društveno preduzetništvo i ovaj program! 🙂
Intervju sa Sarom Čortan – internacionalnom koordinatorkom Social Impact Award programa
1. Kako je počela tvoja karijera u Social Impact Award programu?
Još davne 2017. godine, kada sam kao studentkinja treće godine fakulteta osnovnih studija, videla da je otvoren konkurs sa volonter koji bi bili angažovani tokom četvorodnevne internacionalne konferencije SIA Summit, koja se tada održavala u Beogradu. Prijavila sam se, budući da mi je poziv delovao kao dobra prilika za sticanje novog iskustva i upoznavanje novih ljudi. Moj prvi susret sa SIA zajednicom je bio tada, tokom Samita, gde sam bila angažovana kao deo tima zaduženog za logistiku. Kao neko ko se nije pre toga mnogo susretao sa preduzetništvom, a posebno socijalnim preduzetništvom, sve mi je bilo poprilično izazovno i novo. Nakon četvorodnevnog događaja, odlučila sam se da volontiram u nevladinoj organizaciji Razlivalište, koja je organizovala Samit, i koja inače od 2015. godine implementira SIA program u Srbiji. Moj volonterski angažman je trajao do početka 2020. godine, kada sam postala koordinatorka SIA programa u Srbiji. Ova uloga mi je takođe donela mnogo novih izazova i sticanja novih iskustava, ali je još više ojačala moj odnos sa SIA zajednicom. Nakon dve godine, početkom 2022., prešla sam u SIA internacionalni tim, gde radim i sada u ulozi internacionalne koordinatorke.
2. Sada radiš kao internacionalna koordinatorka za sve zemlje koje su dio SIA programa. Šta su sve tvoja zaduženja i koliko je izazovna tvoja uloga koju obavljaš?
Budući da se Social Impact Award program trenutno realizuje u 18 zemalja širom Evrope, Afrike i Azije, moja trenutna uloga se zasniva na pružanju adekvatne podrške lokalnim timovima koji implementiraju SIA program u svojim zemljama. To podrazumeva praćenje rada i postizanje rezultata svake zemlje, omogućavanje komunikacije i saradnje između zemalja, podržavanje realizacije internacionalnih događaja, koordinaciju međunarodnih partnerstava, kao i pružanje podrške međunarodnom procesu merenja uticaja. Budući da našu zajednicu čini veliki broj zemalja iz različitih delova sveta, velika je odgovornost da svi lokalni timovi imaju dovoljno podrške i resursa za što kvalitetniju realizaciju programa u svojim zemljama, sa krajnjim ciljem, a to je podsticanje mladih ljudi da realizacijom svojih ideja ostvaruju pozitivan uticaj na svoje okruženje. Posebno mi je interesantno kada poredim svoje iskustvo lokalne koordinatorke, sa trenutnom ulogom, mislim da je to nešto što mi omogućava da bolje razumem svakoga od njih jer sam bila u “njihovim cipelama”.
3. Zašto je društveno preduzetništvo važno za unapređenje položaja mladih u društvu i kako im Social Impact Award pomaže u tome?
Složićemo se da su svi mladi ljudi glavni nosioci promena svakog društva. Puni elana i ideja, sa energijom da zaista promene one stvari koje im smetaju, i da daju neki svoj pečat vremenu u kom žive. Sa druge strane imamo koncept socijalnog preduzetništva, ono nastoji da stvori vrednost ili stvori pozitivan uticaj na društvo nudeći usluge ili proizvode koji odgovaraju na nezadovoljene potrebe, ili nudeći različita rešenja za društvene izazove. Kada ovako sagledate stvari, pomislite kako je sve idealno. Međutim i nije baš. I dalje postoji veliki broj mladih koji nije upoznat sa samim konceptom socijalnog preduzetništva, a čak I oni koji jesu, nemaju svi dovoljno veština I resursa da se upuštaju u realizacije svojih ideja. Ovde je velika vrednost <em>Social Impact Award</em> programa, koji edukuje mlade i podstiče ih na razvoj preduzetničkog načina razmišljanja, umrežava ih sa stručnjacima iz ove oblasti, omogućava saradnju i učenje kroz rad sa svojim vršnjacima, i lokalno, i širom sveta, a nekima od njih obezbeđuje i početni kapital kroz pružanje finansijske podrške.
4. Koliko je društveno preduzetništvo razvijeno i perspektivno za mlade, šta pokazuju vaša istraživanja?
Kada sagledamo istoriju razvoja društvenog preduzetništva, vidimo da se ono od davnina uočava u različitim oblicima društvenog organizovanja. U poslednjih deceniju, termin i koncept su se dosta oblikovali i sve se više razvijaju u okviru savremenog društva. Iako je u drugim delovima sveta, posebno Evrope, to dosta progresivnije, i mi na našim prostorima možemo se pohvaliti brojnim uspešnim socijalnim preduzetnicima. Svi su oni agenti nosioca promena i podizanja svesti, koji inspirišu i podstiču druge mlade da se upuste u vode socijalnog preduzetništva. Naravno, postoji mnogo prostora za usavršavanje, posebno u okviru zakonskih regulativa i stepenu društvene prihvaćenosti. Mi ukazujemo mladima da socijalno preduzetništvo zaista može biti njihov karijerni izbor, što stvara win-win situaciju, budući da svakom društvu odgovara privredni razvoj, rešavanje ekoloških i socijalnih problema, do kog se dolazi vođenjem socijalnog preduzeća. Kao što sam već napomenula, <em>Social Impact Award</em> je internacionalni program i svaka država ima svoje karakteristike. Od 2009. godine, <em>SIA</em> je obučila 45.000+ mladih ljudi u 29 zemalja, inkubirala preko 950 obećavajućih uticajnih poduhvata i obezbedila 400+ timova sa nagradama i finansiranjem pre početka. 76% ovih poduhvata i dalje stvara sistemski uticaj: Inoviraju, stvaraju mogućnosti za inkluziju i sarađuju sa drugim mladima i preduzećima. Čak i ako napuste svoje poduhvate, većina učesnika SIA ostaje na putu karijere usmerenoj na uticaj.
5. Da li imaš neki savjet za sve SIA finaliste, ali i za one koji tek treba da to postanu?
Nije uvek lako biti socijalni preduzetnik/ca. Kada mladi prolaze kroz program, puni su entuzijazma i imaju utisak da je njihovo rešenje nešto što će spasiti svet. Nakon toga, susreću se sa širom zajednicom, pojavljuju se brojni izazovi i prepreke sa kojima moraju da se suoče. Ovo su situacije koje mogu da doprinesu odustajanju i demotivaciji. Zato mislim da je važno da budu spremni da ovaj put neće uvek biti lep i lak, ali je važno da budu svesni svoje misije i vizije, i da, kada je teško, sebi postave pitanje “Zašto mi ovo radimo?”. Još jedan od saveta, važno je negovati odnose u timu, jer kada su interni resursi jaki, eksterne prepreke postaju beznačajnije. I naravno, povrh svega, mislim da treba da budu ponosni da sebe jer su važni nosioci promena u društvu, a ove promene se ne tiču samo nas, već i generacija koje tek dolaze.
Preduzetničke ideje pljevaljskih gimnazijalaca među najboljima na evropskom takmičenju
Ideje učenika Gimnazije „Tanasije Pejatović” iz Pljevalja „Shoesse”, „Apopol” i „Igraj.me” plasirale su se među 10 finalista najvećeg evropskog programa podrške preduzetništvu mladih (Social Impact Award – SIA). Taj program je namijenjen mladima koji imaju između 15 i 30 godina, žele da razvijaju društveno preduzetništvo u zemlji i svijetu, steknu znanja i vještine i umreže se sa biznis zajednicom, kako bi svoju ideju uspješno sproveli u djelo.
Ovaj program su pokrenuli 2009. godine Impact Hub i Univerzitet za biznis i ekonomiju u Beču, u partnerstvu sa Erste Fondacijom. U Crnoj Gori ove godine program sprovodi NVO Centar za omladinsku edukaciju, uz generalno pokroviteljstvo Erste banke, Ministarstva nauke i tehnološkog razvoja, Investiciono-razvojnog fonda, kompanije Kodio i Glavnog grada Podgorica.
Svi timovi i pojedinci koji su se prijavili prošli su kroz proces selekcije i ocjenjivanje stručnog žirija. Ideje koje su na osnovu kriterijuma inovativnosti, stepena društvenog uticaja i izvodljivosti izabrane da budu dio finalnog procesa su: „Prezla”, „osNovčić”, „Shoesse“ – cipele za osobe s potpunim i djelimičnim oštećenjem vida, „Accessible Montenegro”, „Komunumo”, „Slikovnicama ka destigmatizaciji problema u mentalnom funkcionisanju djece“, „Apopol“, „Second mall“, „BioINForming“ i „Igraj.me“.
U okviru projekta „Shoesse“ Maša Stanić je došla na ideju da se bavi proizvodnjom pametnih cipela za osobe s potpunim i djelimičnim oštećenjem vida. U njima bi se nalazili ultrazvučni senzori koji detektuju predmete u okolini poput stepenica, kanti ili dolaznih ljudi i upozoravaju ih putem vibracije. Zahvaljujući ovom proizvodu slijepe i slabovide osobe mogu slobodno da se kreću.
Mentorka je Vanja Knežević, izvršna direktorica kompanije Venkon Technix.
Za ideju „Apopol” članovi tima su: Vasilija Leković, Elena Vemić i Emina Zlatanić. Ideja je spriječiti povećan broj uginuća pčela usled naglih vremenskih promjena, kao i pospješiti usporen pčelinji rast i razvoj. Na ovaj način imamo za cilj očuvati pčele koje su od izuzetne važnosti ljudskom rodu, kao i promovisati pčelarstvo.
Mentor je Uroš Bulatović, osnivač i predsjednik Unije mladih preduzetnika Crne Gore.
Ideju „Igraj.me” osmislili su Sofija Milić, Valentina Alorić i Suzana Mazalica.
Kroz zabavno-edukativnu igricu sa tematikom Crne Gore i svih njenih opština žele da pomognu kako djeci, tako i odraslima da uče o istoriji i kulturi naše države.
Mentor je Filip Lazović, savjetnik za pravna pitanja i socijalni dijalog u Uniji poslodavaca Crne Gore.
Timovi će do septembra raditi na ličnom i profesionalnom razvoju, umrežavati se sa vršnjacima i biznis zajednicom, dobiti mentorsku podršku i proći niz edukativnih radionica, kako bi svoju ideju pretvorili u održiv biznis. U septembru finaliste očekuje snimanje videa u kojima će predstaviti svoju ideju a koji će biti objavljeni na veb-sajtovima i društvenim kanalima, kako bi online zajednica mogla da glasa za omiljenu ideju. Na taj način biće izabran i četvrti pobjednik ovog programa.
Na svečanom događaju koji će se održati 1. 10. 2022. godine u okviru renomiranog hotela „The Chedi Luštica Bay” finalisti će predstaviti svoje ideje pred članovima žirija i odgovarati na pitanja gostiju i prisutnih kolega.
Članovi žirija će odabrati tri pobjednička tima koji dobijaju početni kapital u iznosu od 1.500 eura koji uz programsku podršku obezbeđuje Erste Banka Crna Gora. Finalistima je omogućen i besplatan put na Međunarodni SIA Samit koji se ove godine održava u Beču. Takođe, biće nagrađen i četvrti tim koji bira online zajednica putem SIA veb sajta, a nagrada je mentorska podrška. Takođe, i njima će biti omogućen put na Međunarodni SIA Samit zajedno sa tri prva pobjednička tima. Ovaj međunarodni događaj koji će u novembru okupiti pobjednike i nacionalne koordinatore SIA Programa iz Evrope, Azije i Afrike omogućiće internacionalno umrežavanje mladih ljudi iz 19 zemalja, transfer iskustava i znanja i razrade mogućnosti za dodatne podrške.
„Izuzetni rezultati koje naši učenici svojim pregalačkim radom i trudom postižu u oblasti preduzetništva i finansijske pismenosti su pokazatelj da su upravo oni ključni resurs razvoja lokalne zajednice i najbolji ambasadori vrijednosti koje baštini naša Gimnazija”, kazala je Adisa Malagić , profesorica sociologije iz Gimnazije „Tanasije Pejatović”.
„U prethodnom periodu imala sam tu čast i zadovoljstvo da sarađujem sa članovima pomenutih timova i da zajedno radimo na kreiranju i realizaciji ideja i biznis planova gdje su ovi učenici pokazali da posjeduju veliki preduzetnički potencijal. Mnoštvo ideja, inovativnosti, izlaženje iz okvira postojećeg i biti uvijek korak ispred svih su karakteristike koje krase ove mlade ljude. Njihov istraživački i slobodni duh ih pokreće da stalno tragaju za novim šansama i perspektivnim idejama koje doprinose društveno-ekonomskom razvoju lokalne zajednice. U prilog tome govore i njihove ideje koje imaju veliki investioni potencijal i koje su uskladu je sa potrebama tržišta rada. Njihove ideje su ideje budućnosti.
Iskreno se nadam i vjerujem da će preduzetnički potencijal koji posjeduju valorizovati na pravi način i ostvariti svoje snove da postanu uspješni poslovni ljudi”, istakla je Malagićeva. Ona je uputila učesnicima programa čestitke i pohvale za inovativne i raznovrsne ideje i poželjela im puno uspjeha u nastavku takmičenja.
Pored generalnih pokrovitelja, partneri programa su i kompanije Coca-Cola HBC Crna Gora i Crnogorski Telekom, zatim udruženja ICT Cortex i Privredna komora Crne Gore, a podršku programu pružaju i Univerzitet Crne Gore, Univerzitet Donja Gorica, Univerzitet Mediteran, Hotel Hilton Podgorica, The Chedy Luštica Bay i Neregelia.
O. Đ.
Ko je stručni žiri tim koji će proglasiti pobjednike SIA programa?
U periodu od jula do septembra SIA finalisti će aktivno raditi sa svojim mentorkama i mentorima na razvoju svojih preduzetničkih ideja. Njihov rast i razvoj pratiće mentori, a nakon tromjesečne edukacije i rada na njihovim ciljevima, imaće priliku da široj javnosti prezentuju svoje ideje.
Na Cermoniji dodjele nagrada koja će se održati prvog oktobra ove godine u The Chedy Luštica Bay hotelu, stručni žiri će birati tri pobjedničke ekipe koje osvajaju po 1.500 EUR novčane podrške, odlazak na SIA Samit u Beču i dalju mentorsku podršku.
Pobjednici će biti birani na osnovu tri kriterijuma: inovativnost, stepen izvodljivosti i društvenog uticaja. U ovom teškom zadatku, pomoći će nam: Biljana Šćepanović, ministarka Nauke i tehnološkog razvoja Crne Gore; Vesna Matijević, samostalna finansijska savjetnica za privredu u Erste banci; Gordana Kaluđerović, samostalna referentkinja za kredite i garancije u Investiciono razvojnom fondu Crne Gore; Ivan Šoć, IT stručnjak iz oblasti sajber bezbjednosti; Danijela Radeč šefica odjeljenja za preduzetništvo u Sekretarijatu za podršku biznis zajednici Glavnog grada; Mileva Seratlić, menadžerka eksternih komunikacija u Coca-Cola HBC Srbija i Crna Gora; Dušan Banović, direktor Sektora za razvoj servisa i digitalnu transformaciju u kompaniji Crnogorski Telekom; Mladen Perazić, direktor Sektora za obrazovanje i kvalitet u Privrednoj komori Crne Gore; Milena Lipovina – Božović, docentkinja na Ekonomskom fakultetu Univerziteta Crne Gore; Milica Vukotić, dekanica Fakulteta za informacione sisteme i tehnologije, a ujedno i redovna profesorica na Univerzitetu Donja Gorica; Marija Janković, dekanica Fakulteta za ekonomiju i biznis Univerziteta Mediteran, vanredni profesor na ekonomskoj i marketinškoj grupi predmeta.
U daljem tekstu možete pronaći njihove kratke biografije:
Biljana Šćepanović (ministarka Nauke i tehnološkog razvoja Crne Gore)
Vanredna je profesorka Univerziteta Crne Gore za oblast čelične, spregnute i drvene konstrukcije na Građevinskom i Arhitektonskom fakultetu.
Rođena je 1973. godine u Titogradu, gdje je završila osnovnu školu i gimnaziju, kao đak generacije. Uz diplomu „Luča I“, dobitnik je brojnih nagrada na republičkim i saveznim takmičenjima iz oblasti arhitekture i građevinarstva, fizike i matematike. Diplomirala je na Građevinskom fakultetu Univerziteta Crne Gore, sa prosječnom ocjenom 9.79 što je bio i najveći ostvareni prosjek od osnivanja Građevinskog fakulteta.
Bila je prodekanka na Građevinskom fakultetu i predsjednik Odbora za doktorske studije Univerziteta Crne Gore.
Vesna Matijević (samostalna finansijska savjetnica za privredu u Erste banci)
Rođena je 1984. godine u Kotoru, gdje je završila osnovnu i srednju školu. Zvanje diplomiranog ekonomiste menadžmenta stekla je nakon četvorogodišnjih studija na American College of Management and Technology u Dubrovniku, dio američkog koledža Rochester Institute of Technology. Erste banci se pridružila 2011. godine, na mjestu finansijskog savjetnika za privredu u filijali u Kotoru.
Gordana Kaluđerović (samostalna referentkinja za kredite i garancije u Investiciono razvojnom fondu Crne Gore)
Prethodno je bila zaposlena u Hypo Alpe Adria banci na poslovima stručnog saradnika za razvoj proizvoda i obezbjeđivanje kvaliteta, kao i poslovima višeg stručnog saradnika za kredite i garancije i finansijski lizing. Tečno govori engleski i njemački jezik.
Ivan Šoć (IT stručnjak iz oblasti sajber bezbjednosti)
Posjeduje bogato iskustvo i u programiranju, robotici i automatizaciji. Posvećen je razvoju različitih naučno-tehnoloških rješenja i inovacione IT oblasti u Crnoj Gori. Jedan od osnivača i suosnivača između ostalih i firmi Kodio, MediaMind, brenda FiveG. Po njegovom mišljenju razvoj IT industrije u Crnoj Gori bi trebao da se izvozno orijentiše u oblasti različitih softverskih rješenja, jer je to ulaz na globalno tržište čime se podiže i standard domaćeg tržišta i uslova rada.
Danijela Radeč (šefica odjeljenja za preduzetništvo u Sekretarijatu za podršku biznis zajednici Glavnog grada)
Svoje radno angažovanje započela je u Glavnom gradu Podgorica – Sekretarijatu za preduzetništvo 1998. godine kao savjetnica za poljoprivredu. Službeni je degustator vina, učestvuje u radu Komisije, Ministarstva poljoprivrede, za utvrđivanje količine i kvalitetne kategorije vina. Učestvuje u radu Komisije za organoleptičko ocjenjivanje vina na regionalnim i svjetskim takmičenjima.
U toku svojih redovnih zadataka donosi i realizuje Program aktivnosti na stimulisanju preduzetništva u Glavnom gradu Podgorica, a članica je Komisije za podršku ženskom preduzetništvu.
Mileva Seratlić (menadžerka eksternih komunikacija u Coca-Cola HBC Srbija i Crna Gora)
Diplomirala je na Fakultetu političkih nauka na Univerzitetu Crne Gore, na smjeru Novinarstvo, a već 14 godina je u svijetu komunikacija. Prvi radni angažman ostvarila je kao novinarka, a nakon toga je svoju karijeru nastavila u PR službi Ministarstva finansija Crne Gore, a potom deceniju u vodećoj crnogorskoj agenciji za komunikacije, Represent Communications.
Dušan Banović (direktor Sektora za razvoj servisa i digitalnu transformaciju u kompaniji Crnogorski Telekom)
Svoju karijeru je započeo u Internetu Crna Gora, još kao student 2000. godine i obavljao je različite funkcije u tehničkom sektoru. Od kada je Internet Crna Gora postao integralni dio Telekoma, obavljao je različite menadžerske funkcije u odjeljenjima za tehnologiju i korporativnu strategiju, a 2012. godine imenovan je za direktora marketinga za poslovne korisnike, koju je veoma uspješno obavljao u periodu od tri godine.
Dušan 2015. godine postaje direktor za B2B (Business to business) segment poslovanja i operativnu izvrsnost, a početkom 2017. godine postaje odgovoran i za domen koorporativne strategije i interne komunikacije kao direktor za B2B segment i strategiju. Iste godine preuzima odgovornost za B2C segment poslovanja i postaje član Menadžment komiteta, a od 2018. zadužen je i za brigu o korisničkom iskustvu.
Mladen Perazić (direktor Sektora za obrazovanje i kvalitet u Privrednoj komori Crne Gore)
Kontinuirano je angažovan na vođenju obrazovnih aktivnosti i koordinaciji uloge privrede u procesu reforme nacionalnog obrazovnog sistema Crne Gore, izradi zakonskih i podzakonskih propisa iz ove oblasti, realizaciji poslovnog obrazovanja, međunarodnoj saradnji privrede u oblasti razvoj obrazovanja, implementaciji novih trendova u menadžmentu ljudskih resursa, istraživanja trendova u oblasti tržišta rada, razvoj sistema menadžementa kvaliteta, koordinacija aktivnosti vezane za promociju razvoja sistema kvaliteta itd. Od 2003. godine je i predavač (vanredni profesor) na Univerzitetu „Mediteran“ u Podgorici.
Milena Lipovina – Božović (docentkinja na Ekonomskom fakultetu Univerziteta Crne Gore)
Pored preko 15 godina akademskog iskustva, bila je državna sekretarka za ekonomske razvojne politike u Ministarstvu ekonomskog razvoja u periodu od decembra 2020. godine do aprila 2022. godina. Radila je kao nacionalni konsultant na nekoliko projekata za međunarodne organizacije.
Član je Odbora direktora Fonda za inovacije Crne Gore. Njene oblasti istraživanja od posebnog interesovanja su: makroekonomski modeli i analize, kvantitativna ekonomija, inovacije, istraživanje marketinga itd.
Autor je većeg broja naučnih i stručnih radova koji se nalaze u relevantnim naučnim časopisima. Učestvovala je na mnogobrojnim domaćim i međunarodnim konferencijama i boravila je radi usavršavanja na fakultetima u Udinama, Londonu, Ljubljani, Pitsburgu, Londonu, Nici i Beču.
Milica Vukotić (dekanica Fakulteta za informacione sisteme i tehnologije, a ujedno i redovna profesorica na Univerzitetu Donja Gorica)
Diplomirala na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Beogradu, a magistrirala je Međunarodnu ekonomiju i finansije na Brandeis Univerzitetu u Bostonu kao stipendista Ministarstva spoljnih poslova SAD-a. Doktorirala je u oblasti ekonomije na Univerzitetu Crne Gore.
Prije nego što je počela da predaje na Univerzitetu Donja Gorica, predavala je na Ekonomskom fakultetu Univerziteta Crne Gore.
Na Institutu za strateške studije i projekcije obavlja funkciju višeg analitičara i članica je Društva ekonomista Crne Gore, kao i članica prestižnog društva Mont Pelerin, kojeg je osnovao F.E. Hajek.
Marija Janković (dekanica Fakulteta za ekonomiju i biznis Univerziteta Mediteran, vanredni profesor na ekonomskoj i marketinškoj grupi predmeta)
Osnovne, magistarske i doktorske studije završila je na Ekonomskom Fakultetu, Univerziteta Crne Gore, kao jedan od najboljih studenata. Dobitnik je većeg broja nagrada tokom studiranja. Objavila je veliki broj naučnih radova iz oblasti ekonomije, marketinških komunikacija i brendiranja i izlagala na većem broju domaćih i međunarodnih naučnih Konferencija.
Usavršavala se u inostranstvu i bila gostujuća predavačica na nekoliko Univerziteta. Članica je većeg broja radnih grupa, komisija, naučnih i organizacionih odbora i međunarodnih asocijacija.
Sigurni smo da je pred njima izuzetno težak zadatak, kao i našim finalistima, koji rade na sebi i svojim idejama kako bi naučili što više i iskoristili sve prednosti ovog programa.
Organizovan SIA BootCamp u Mojkovcu
U periodu od 23. do 24. jula u hotelu “Serdar” u Mojkovcu, organizovan je boot kamp za finaliste Social Impact Award programa. Učesnici su tokom tri besplatne radionice učili o društvenom preduzetništvu, oporezivanju, tehnikama poslovne komunikacije, kao i koje su sve vještine potrebne za uspješno vođenje tima.
Prvu radionicu “Šta preduzetnik treba da zna o oporezivanju” vodila je Danijela Pejović, ekspertkinja za oporezivanje u Erste banci. Danijela je objasnila učesnicima osnovne finansijske pojmove, šta je porez, crna i bijela lista poreskih obaveznika, paušal i sve ostale termine koje je neophodno da razumije jedan budući preduzetnik. Naučili su nešto više o osnivanju preduzeća, zakonima koje treba ispoštovati, o olakšicama, subvencijama i benefitima koje ostvaruje preduzetnik.
Drugu obuku “Vođenje uspješnog tima”, vodio je Uglješa Vujović, menadžer u sektoru prodaje kompanije Neregelia. On ima 19 godina radnog staža i veliko iskustvo u vođenju tima, a sa mladima je podijelio važnost asertivne komunikacije i povratne informacije kao mjerila i alata za bolji i efikasniji rad. Takođe, riječi je bilo kako da vode tim, delegiraju obaveze i uloge u okviru tima i na koji način se rješavaju konfliktne situacije.
Poslednju radionicu na boot kampu “Tehnike poslovne komunikacije” vodila je Mileva Seratlić menadžerka eksternih komunikacija u Coca-Cola HBC Srbija i Crna Gora, koja je kroz interaktivnu radionicu podijelila sa finalistima zašto je važna vještina komunikacije, govor tijela, ali i važnost slušanja. Pravila poslovne komunikacije su od izuzetne važnosti za njihove biznise, a ukoliko ih od početka svog biznisa i primijene, sigurni smo da će biti uspješni.
Zahvaljujemo svim predavačima što su prisutnima podijelili svoje višegodišnje znanje i iskustvo, savjete i dali im smjernice. Ovo je bila sjajna prilika da se učesnici umreže sa predavačima, podijele međusobno svoje ideje, zajedno postave ciljeve, ali i da nauče nešto novo.
U narednom periodu finaliste očekuju radionice na teme poslovnog planiranja, javnog nastupa i design thinkinga. Podsjećamo, finalisti su dobili i osobu koja će da ih usmjerava u daljem rastu i razvoju, a već su organizovani i prvi sastanci mentora i finalista.
Timovima su preostala dva mjeseca da intezivno rade na ličnom i profesionalnom razvoju, a plod njihovog rada i truda biće prezentovan široj javnosti na Ceremoniji dodjele nagrada u oktobru u The Chedy Luštica Bay Hotelu.
Socijalno preduzetništvo u povoju: Za svoj džep, ali i društvo u cjelini
U Evropskoj uniji oko 10 odsto svih biznisa posluje po principima socijalne ekonomije. Iz Centra za omladinsku edukaciju, pored ostalog, predlažu donošenje Zakona o društvenom preduzetništvu.
Donosi zaradu i istovremeno rješava neki društveni problem, u najkraćem to je definicija socijalnog, odnosno društvenog preduzetništva, oblika poslovanja po čijim principima u državama članicama Evropske unije posluje oko 10 odsto pravnih lica.
U Crnoj Gori, međutim, društveno preduzetništvo još je u povoju.
Natalija Bošković iz Centra za omladinsku edukaciju u razgovoru za “Vijesti” pojašnjava da je razlog tome, pored ostalog, jer ne postoji valjana pravna regulativa. Iz te nevladine organizacije, kao vid podrške u tom smislu, predlažu donošenje Zakona o društvenom preduzetništvu.
Centar za omladinsku edukaciju ove godine preuzeo je i realizaciju programa Social Impact Award, kroz koji mladi u Crnoj Gori već šest godina imaju mogućnost da predstave društveno korisne ideje i dobiju podršku za njihovu realizaciju. Ove godine, među deset finalista koji će u naredna tri mjeseca razvijati svoje ideje su Prezla, osNovčić, „Shoesse“ – cipele za osobe s potpunim i djelimičnim oštećenjem vida, Accessible Montenegro, Komunumo, Slikovnicama ka destigmatizaciji problema u mentalnom funkcionisanju djece, Apopol, Second mall, BioINForming i Igraj.me.
Rješenje za siromaštvo, nezaposlenost…
Socijalno/društveno preduzetništvo, kako je pojasnila Natalija Bošković, dio je socijalne ekonomije i javlja se kada se društveni problemi rješavaju upotrebom preduzetničkih principa.
Ono se bavi prepoznavanjem i rješavanjem društvenih problema, kao što su socijalna isključenost, siromaštvo, nezaposlenost…
”Suština društvenog preduzetništva jeste poslovanje koje donosi zaradu, ali istovremeno rješava neki od društvenih problema, bilo da je riječ o zapošljavanju ugroženih društvenih grupa ili rješavanju problema lokalnih zajednica. Utiče na stvaranje novih radnih mjesta, razvoj novih poslovnih modela i modela upravljanja, razvoja lokalne zajednice, kao i na očuvanje životne sredine i postizanja višeg stepena energetske efikasnosti”, kazala je ona.
Društveno preduzetništvo, kako je rekla, zadovoljava potrebe zaposlenih kao klasično preduzeće.
”To je jedan od razloga zašto je ono održivo. To je krug koji se nikada ne zatvara, koji se širi i čini dobro u svojim lokalnim zajednicama. Nakon što se neki društveni problem identifikuje i nakon što se riješi kroz ovaj model, profit se reinvestira u proširenje i razvoj kapaciteta samog preduzeća ili za neki javni interes. Statistike kažu da ova preduzeća bar polovinu profita treba da ulažu u svoju društvenu misiju. Društveni preduzetnici su dokaz da finansijski uspjeh ne isključuje odgovorno ponašanje prema društvenoj zajednici i životnoj sredini, kao i da društveno koristan cilj može biti uspješan poslovni pokretač”.
Kad je u pitanju Crna Gora, kako je rekla, razvoj takvog načina poslovanja “značajno bi uticao na ostvarenje strateških ciljeva”.
”Posebno društvene kohezije, borbe protiv siromaštva, te posebno važno povećanom zapošljavanju i to najosjetljivijih grupa, kroz integraciju socijalnih ili društvenih, ekonomskih i ekoloških ciljeva te socijalnih inovacija. Na svečanom otvaranju Social Impact Award programa održana je panel diskusija ‘Razvoj društvenog preduzetništva u Crnoj Gori – perspektiva i izazovi’. Jedna od poruka jeste da u našoj zemlji postoji veliki broj kreativnih ljudi koji nemaju dovoljno prostora. Zaključci su da su neohodni sistemi podrške za stvaranje strateških partnerstava koji će dovesti do boljeg razvoja preduzetništva, uz akcenat na umrežavanju javnog i civilnog sektora i aktivno multiresorno djelovanje”.
Na istom panelu, kako je rekla, učesnici su bili saglasni da se mladi koji imaju ambiciju da uđu u preduzetničke vode suočavaju s brojnim izazovima, među kojima su: negativan stav prema preduzetništvu, nedovoljno znanje tokom formalnog obrazovanja koje je bitno za preduzetništvo, nedostatak iskustva znanja i kontakata, nedostatak finansijskih sredstava, kao i regulativa s kojom nisu upoznati.
”U Crnoj Gori socijalno/društveno preduzetništvo je tek u fazi povoja, kao relativno nov koncept u socijalnim i ekonomskim djelatnostima. Zbog toga je potrebno intenzivirati aktivnosti na promociji ovog koncepta i njegovog značaja, naročito primjera dobrih praksi i edukaciji mladih”.
Regulativa
Na pitanje da li i kakve prepreke u zakonodavnom smislu postoje u Crnoj Gori za socijalno preduzetništvo, ona je kazala da “mnoga strateška dokumenta prepoznaju nedostatak brojnih regulativa”, poput Nacionalne strategije zapošljavanja i razvoja ljudskih resursa za period 2016-2020. godine.
”Ona ukazuje da naša zemlja nema razvijen koncept ili strategiju razvoja društvenog preduzetništva, te uočava potrebu za sprovođenjem analize postojećeg stanja u vezi s društvenim preduzetništvom u Crnoj Gori (zakonodavni okvir, institucionalni okvir, mapiranje i potencijali društvenog preduzetništva). Uočljiv je nedostatak zakonske regulative koja definiše tipove organizacija socijalne ekonomije, njihov postupak osnivanja, registracije, rad, finansiranje… Nažalost, ne postoji ni odgovarajući strateški plan razvoja društvenog preduzetništva, a neophodno je donijeti i Nacionalnu strategiju za razvoj socijalne ekonomije, koju će pratiti jasan Akcioni plan i umrežavanje svih ključnih aktera koji su uključeni u proces”.
Nadogradnja i dalji razvoj te oblasti, dodaje ona, treba da predstavlja izrada Strategije razvoja društvenog preduzetništva.
”Odnosno uspostavljanja ključnog strateškog okvira za razvoj ove oblasti. Neophodno je usvojiti poseban Zakon o društvenom preduzetništvu, kojim bi se ponudila jasna definicija i kriterijumi za identifikovanje društvenih preduzeća, te predvidjele odgovarajuće olakšice za njihov rad. Društvena preduzeća koja posluju u Crnoj Gori većinom su osnovana u formi nevladinih organizacija, dok je vrlo mali broj onih koja su osnovana u formi društva sa ograničenom odgovornošću (d.o.o.) Međutim, društveno preduzeće nije NVO koja je neprofitna organizacija, a nije ni d.o.o, tako da treba raditi na donošenju Zakona o društvenom preduzetništvu, koje će umnogome olakšati stvari i načine za podršku mladim i kreativnim ljudima”.
Da bi se društveno preduzetništvo u Crnoj Gori razvilo, kako je dodala, od velikog značaja bili bi propisi koji bi regulisali proces registrovanja takvog preduzeća, kako bi omogućili da neprivredne organizacije mogu da obavljaju privrednu djelatnost kako bi ostvarili razne ciljeve.
Trebalo bi, navodi, omogućiti i da se društvena preduzeća finansiraju iz državnog i opštinskog budžeta, prihoda ostvarenog privrednom djelatnošću, donacija…
”Mnoga istraživanja za razvoj društvenog preduzetništva u Crnoj Gori ukazuju da je neophodno obezbijediti stručnu podršku društvenim preduzećima u Crnoj Gori, prostornu podršku ovim preduzećima u Crnoj Gori, podsticati povezivanje društvenih preduzeća s preduzećima koja njeguju društveno-odgovornu praksu, podsticati umrežavanje s društvenim preduzećima iz regiona i Evrope, pospješiti istraživanja iz ove oblasti koja bi poslužila kao osnov za izradu odgovarajućeg zakonodavnog i strateškog okvira za razvoj ovog koncepta”.
Podrška kroz SIA program
Kao podrška konceptu društvenog preduzetništva, u Crnoj Gori se od 2016. realizuje program Social Impact Award.
”Projekat SIA, prije svega, osmišljen je u cilju podizanja svijesti o društvenom preduzetništvu među mladima, edukacije i unapređenja njihovih znanja i vještina, podrške idejama koje imaju potencijal za realizaciju i pozitivan društveni uticaj. Takođe, ideja je i kreiranje zajednice, mikro eko-sistema među njima, koji će podsticati jedne druge da istraju u svojim zamislima i kreiraju promjene u svojim zajednicama”, pojašnjava Natalija Bošković.
Centar za omladinsku edukaciju ove godine prvi put je i preuzeo realizaciju SIA i, kako su kazali, s partnerima će u narednom periodu raditi na afirmaciji društvenog preduzetništva i podizanju svijesti o značaju socijalne ekonomije i tog vida preduzetništva.
”Ali i zagovarati da se donesu ključne zakonske regulative koje bi potpomogle da se stvori povoljnije poslovno okruženje za razvoj društvenih preduzeća u Crnoj Gori. Primjera radi, Srbija je prepoznala ovu problematiku i u februaru ove godine donijela Zakonsku regulativu kako bi pospješila razvoj društvenog preduzetništva u zemlji”.
Od prvih dana SIA, podsjetila je ona, svoje ideje za društvene biznise kroz taj program prijavilo je više od 150 timova, sastavljenih uglavnom od studenata svih crnogorskih univerziteta. Titulu pobjednika Social Impact Award u Crnoj Gori ponijelo je 15 timova koji su dobili dalju mentorsku podršku, putovanja na Međunarodne SIA samite i ukupno 26.000 eura direktne finansijske podrške za ostvarivanje njihovih ideja za društvene biznise.
Ove godine NVO Centar za omladinsku edukaciju program Social Impact Award (SIA) realizuje uz generalno pokroviteljstvo Erste banke, Ministarstva nauke i tehnološkog razvoja, Investiciono-razvojnog fonda, kompanije Kodio i Glavnog grada Podgorica. Pored generalnih pokrovitelja, partneri programa su i kompanije Coca-Cola HBC Crna Gora i Crnogorski Telekom, zatim udruženja ICT Cortex i Privredna komora Crne Gore, a podršku programu pružaju i Univerzitet Crne Gore, Univerzitet Donja Gorica, Univerzitet Mediteran, Neregelia, Hotel Hilton Podgorica i The Chedy Luštica Bay.
U ovom ciklusu, uz podršku preko 50 mentora, u više od 15 crnogorskih gradova, realizovano je više od 20 besplatnih edukativnih aktivnosti. Timovi su osmislili 54 draft ideje, 33 ideje su konačne i u skladu s traženim kriterijumima.Odabrano je i 10 finalista koji će u narednom periodu dobiti stručnu pomoć mentora i raditi na ličnom i profesionalnom razvoju, kao i na razvoju predloženih ideja.
Evropska komisija usvojila je u oktobru 2011. Inicijativu za društveno poslovanje (Social Business Initiative).
Prema podacima sa vebsajta EK, u Evropskoj uniji 2,8 miliona pravnih subjekata (oko 10 odsto svih biznisa u EU), sa oko 13,6 miliona zaposlenih (6,2% radnog stanovništva EU), posluju po principima socijalne ekonomije.
Šta s otpadom, cipele za slabovide, o istoriji kroz igru…
Prezla
Tim “Prezla” bavi se rješavanjem pitanja otpada hrane i zagađenja okoline koji taj otpad uzrokuje, razvijanjem platforme/aplikacije koja će omogućiti restoranima, hotelima i prodavnicama da višak dnevne ponude i hranu kojoj ističe rok trajanja, proda po povoljnijoj cijeni.
Članovi tima: Jovana Čađenović, Dragana Vujović i Tamara Stanić
Osnovčić
Oni se bave rješavanjem nedovoljne finansijske pismenosti kod djece. Na zabavan način kroz “gejmifikovanu” aplikaciju žele da podstaknu djecu da olakšaju buduće odluke o potrošnji, štednji, organizaciji i boljem i optimizovanijem razmišljanju o novcu.
Članovi tima: Andrija Orešković, Veselin Lazarević i Mathea Aragović
„Shoesse“ – cipele za osobe s potpunim i djelimičnim oštećenjem vida
”Shoesse” se bavi proizvodnjom pametnih cipela za osobe sa potpunim i djelimičnim oštećenjem vida. U njima bi se nalazili ultrazvučni senzori koji detektuju predmete u okolini, poput stepenica, kanti ili dolaznih ljudi i upozoravaju ih putem vibracije. Zahvaljujući ovom proizvodu slijepe i slabovide osobe mogu slobodno da se kreću.
Autorka: Maša Stanić
Accessible Montenegro
Aplikacija za mobilne telefone na kojoj će biti prikazane sve lokacije koje su pristupačne za osobe s invaliditetom. Pod lokacijama se podrazumijevaju ugostiteljski objekti, hotelski i privatni smještaj, turističke atrakcije, kulturne ustanove…
Članovi tima: Jelena Jovanović i Admir Skenderi
Komunumo
U cilju rješavanja ključnih problema s kojima se suočavaju migranti u Crnoj Gori/zemlji domaćina, ideja je da se razvije platforma koja uključuje veb stranicu za učenje maternjeg jezika Crne Gore/države domaćina i mobilnu aplikaciju, kao i digitalni ispit za ocjenjivanje znanja jezika.
Članovi tima: Milica Dedić, Zoran Mastilović i Mladen Ćulafić
Slikovnicama ka destigmatizaciji problema u mentalnom funkcionisanju djece
Ideja je zasnovana na godinama primjerenom informisanju o različitostima u mentalnom funkcionisanju djece putem slikovnica, a djeca će ovim putem razviti pozitivnu sliku o sebi i osjećaj pripadnosti uprkos svojim poteškoćama.
Članovi tima: Ana Saveljić i Luka Radulović
Apopol
Ideja je spriječiti povećan broj uginuća pčela usljed naglih vremenskih promjena, kao i pospješiti usporen pčelinji rast i razvoj. Cilj je očuvati pčele koje su od izuzetne važnosti ljudskom rodu, kao i promovisati pčelarstvo.
Članovi tima: Vasilija Leković, Elena Vemić, Emina Zlatanić, Jelena Savičić
Second mall
Second mall predstavlja “online” tržni centar na kojem će svi korisnici biti u mogućnosti da otvore svoj profil (mini prodavnicu) putem koje će prodavati korišćenu garderobu kako bi na taj način primarno čuvali životnu sredinu.
Članovi tima: Jelena Rakčević i Teodora Brajević
BioINForming
Pružanje besplatnih obrazovnih sadržaja iz bioinformatike zainteresovanim mladim studentima iz svih društvenih sredina. Mentorstvom nove generacije bioinformatičara žele da promovišu inovacije i ekonomski razvoj u Crnoj Gori.
Članovi tima: Katarina Elez, Selle Bandstra i Marco Anteghini
Igraj.me
Kroz zabavno-edukativnu igricu s tematikom Crne Gore i svih njenih opština žele da pomognu kako djeci, tako i odraslima da uče o istoriji i kulturi naše države.
Članovi tima: Sofija Milić, Valentina Alorić i Suzana Mazalica
Izvor: Vijesti
Autorkinja teksta: Damira Kalač
Inkubacioni Kick-off: Finalisti dobili svoje mentorke i mentore
Otvaranje inkubacione faze organizovano je u srijedu, 6. jula u prostorijama NEST Coworking prostora u Podgorici. U toku događaja, bilo je riječi o Social Impact Award programu, kao i narednim koracima u njegovoj implementaciji.
Ovaj projekat je, prije svega osmišljen u cilju podizanja svijesti o društvenom preduzetništvu među mladima, edukacije i unaprijeđenja njihovih znanja i vještina, podrške idejama koje imaju potencijal za realizaciju i pozitivan društveni uticaj. Takođe, ideja je i kreiranje zajednice, mikro eko-sistema među njima, koji će podsticati jedne druge da istraju u svojim zamislima i kreiraju promjene u svojim zajednicama.
Nakon upoznavanja sa projektom, organizovano je spajanje mentora i finalista u Speed Matching formatu gdje su finalisti i mentori/ke imali priliku da se predstave jedni drugima. Nakon međusobnog predstavljanja, takmičari su istakli koga žele da im bude mentor/ka u narednim mjesecima, a sa druge strane menori/ke su istakli koji tim bi voljeli da edukuju tokom, ali i nakon završetka ovog programa.
U nastavku predstavljamo timove i njihove ideje i mentora/ku koji će ih voditi u daljim koracima Social Impact Award programa:
- Prezla:
Članovi tima su: Jovana Čađenović, Dragana Vujović i Tamara Stanić
Tim Prezla se bavi rješavanjem pitanja otpada hrane i zagađenja okoline koji taj otpad uzrokuje, razvijanjem platforme/aplikacije koja će omogućiti restoranima, hotelima i prodavnicama da višak dnevne ponude i hranu kojoj ističe rok trajanja, proda po povoljnijoj cijeni.
Mentor: Vukašin Pejović, direktor komercijalnog sektora u kompaniji Glovo
- OsNovčić
Članovi tima su: Andrija Orešković, Veselin Lazarević i Mathea Aragović
Oni se bave rješavanjem nedovoljne finansijske pismenosti kod djece. Na zabavan način kroz “gejmifikovanu” aplikaciju žele da postaknu djecu da olakšaju buduće odluke o potrošnji, štednji, organizaciji i boljem i optimizovanijem razmišljanju o novcu.
Mentorka: Bojana Femić Radosavović, izvršna direktorica Fonda za inovacije Crne Gore i gostujuća profesorica na Fakultetu političkih nauka na Univerzitetu Crne Gore.
- „Shoesee“ –cipele za osobe s potpunim i djelimičnim oštećenjem vida
Maša Stanić je došla na ideju da se bavi proizvodnjom pametnih cipela za osobe s potpunim i djelimičnim oštećenjem vida. U njima bi se nalazili ultrazvučni senzori koji detektuju predmete u okolini poput stepenica, kanti ili dolaznih ljudi i upozoravaju ih putem vibracije. Zahvaljujući ovom proizvodu slijepe i slabovide osobe mogu slobodno da se kreću.
Mentorka: Vanja Knežević, izvršna direktorica kompanije Venkon Technix
- Accessible Montenegro
Članovi tima su: Jelena Jovanović i Admir Skenderi
Accessible Montenegro predstavlja aplikaciju za mobilne telefone na kojoj će biti prikazane sve lokacije koje su pristupačne za osobe sa invaliditetom. Pod lokacijama se podrazumijevaju ugostiteljski objekti, hotelski i privatni smještaj, turističke atrakcije, kulturne ustanove itd.
Mentor: Ilija Kaluđerović, direktor Mont Way-a i preduzetnik
- Komunumo
Članovi tima su: Milica Dedić, Zoran Mastilović i Mladen Ćulafić
U cilju rješavanja ključnih problema sa kojima se suočavaju migranti u Crnoj Gori/zemlji domaćina, ideja je da se razvije platforma koja uključuje veb stranicu za učenje maternjeg jezika Crne Gore/države domaćina i mobilnu aplikaciju, kao i digitalni ispit za ocjenjivanje znanja jezika.
Mentor: Radivoje Drobnjak, menadžer za programske aktivnosti u Naučno-tehnološkom parku Crne Gore
- Slikovnicama ka destigmatizaciji problema u mentalnom funkcionisanju djece
Članovi tima su: Ana Saveljić i Luka Radulović
Ideja je zasnovana na godinama primjerenom informisanju o različitostima u mentalnom funkcionisanju djece putem slikovnica, a djeca će ovim putem razviti pozitivnu sliku o sebi i osjećaj pripadnosti uprkos svojim poteškoćama.
Mentorka: Ljubica Kostić Bukarica, vlasnica i izvršna direktorka agencije M.A.S. CODE doo
- Apopol
Članovi tima su: Vasilija Leković, Elena Vemić, Emina Zlatanić, Jelena Savičić
Ideja je spriječiti povećan broj uginuća pčela usled naglih vremenskih promjena, kao i podspješiti usporen pčelinji rast i razvoj. Na ovaj način imamo za cilj očuvati pčele koje su od izuzetne važnosti ljudskom rodu, kao i promovisati pčelarstvo.
Mentor: Uroš Bulatović, osnivač i predsjednik Unije mladih preduzetnika Crne Gore
8. Second mall
Članovi tima su: Jelena Rakčević i Teodora Brajević
Second mall predstavlja „online“ tržni centar na kojem će svi korisnici biti u mogućnosti da otvore svoj profil (mini prodavnicu) putem koje će prodavati korišćenu garderobu kako bi na taj način primarno čuvali životnu sredinu.
Mentorka: Jelena Doderović, direktorica marketinga u Mercator-CG, jednoj od najvećih kompanija u Crnoj Gori.
9. BioINForming
Članovi tima su: Katarina Elez, Selle Bandstra i Marco Anteghini
Pružanje besplatnih obrazovnih sadržaja iz bioinformatike zainteresovanim mladim studentima iz svih društvenih sredina. Mentorstvom nove generacije bioinformatičara žele da promovišu inovacije i ekonomski razvoj u Crnoj Gori.
Mentorka: Biljana Sekulić, projektna menadžerka kompanije ICT Cortex.
10. Igraj.me
Članovi tima su: Sofija Milić, Valentina Alorić i Suzana Mazalica
Kroz zabavno-edukativnu igricu sa tematikom Crne Gore i svih njenih opština žele da pomognu kako djeci, tako i odraslima da uče o istoriji i kulturi naše države.
Mentor: Filip Lazović, savjetnik za pravna pitanja i socijalni dijalog u Uniji poslodavaca Crne Gore
Ovom prilikom se još jednom zahvaljujemo našim mentorkama i mentorima koji su prepoznali važnost ovog projekta i odlučili da posvete svoje vrijeme kroz proces mentorstva. Više o njima pročitajte na narednom linku: https://montenegro.socialimpactaward.net/program/mentori/
Čestitamo još jednom finalistima i zahvaljujemo se na posvećenosti i trudu i želimo im puno sreće u daljem radu! 🙂
O podršci Social Impact Award programa u Crnoj Gori:
SIA program pokrenuli su 2009. godine Impact Hub i Univerzitet za biznis i ekonomiju u Beču, u partnerstvu sa Erste Fondacijom.
U Crnoj Gori ove godine program sprovodi NVO Centar za omladinsku edukaciju, uz generalno pokroviteljstvo Erste banke, Ministarstva nauke i tehnološkog razvoja, Investiciono-razvojnog fonda, kompanije Kodio i Glavnog grada Podgorica. Pored generalnih pokrovitelja, partneri programa su i kompanije Coca-Cola HBC Crna Gora i Crnogorski Telekom, zatim udruženja ICT Cortex i Privredna komora Crne Gore, a podršku programu pružaju i Univerzitet Crne Gore, Univerzitet Donja Gorica, Univerzitet Mediteran, Neregelia, Hotel Hilton Podgorica i The Chedy Luštica Bay.
NVO COE je jedan od inicijatora Deklaracije o socijalnoj ekonomiji
Projektni tim NVO „Centar za omladinsku edukaciju“ je prisustvovao Forumu socijalnih inovacija 2022 koji se održao 15. juna u prostoru Miljenko Dereta u Beogradu pod sloganom „Širi dobar uticaj“ (Impact Forward). Ova međunarodna konferencija je okupila društvene inovatore, društvene preduzetnike, mlade preduzetnike, organizacije, kompanije i predstavnike međunarodnih organizacija sa ciljem da ujedini njihove ideje i energiju i stvori prostor za još veći uticaj i dalji razvoj socijalne ekonomije.
Konferenciju su otvorili Neven Marinović, direktor Smart Kolektiva, Katarina Denčić, samostalna savjetnica u Ministarstvu za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja i Miodrag Milosavljević, v.d. izvršnog direktora Fondacije za otvoreno društvo. Oni su istakli značaj socijalne ekonomije za sve nas, kao i važnost ovakvih događaja koji pospešuju njen razvoj.
Smatrajući da je došlo vrijeme da socijalna ekonomija postane dio zvanične i vidljive politike vlada Zapadnog Balkana i regionalnih tijela, NVO „Centar za omladinsku edukaciju“ zajedno sa organizacijama civilnog društva iz regiona potpisala je i lansirala Deklaraciju civilnog društva Zapadnog Balkana o socijalnoj ekonomiji.
Ovu Deklaraciju potpisali su: Dina Rakin, Koalicija za razvoj solidarne ekonomije, Suzane Wise-Huiskes, Euclid Mreža (NLD), Shkelzen Marku, Yunus Social Business Balkans (ALB), Biljana Stojčeska, Youth Alliance Kruševo (MKD), Anita Šimundža, CDP Globus (BIH), Jugoslav Radović, NVO Centar za omladinsku edukaciju (MNE) i Dajana Berisha, Forum for Civic Initiatives (KOS).
Nakon iniciranja ovog važnog pitanja bilo je riječi i o najnovijim trendovima u oblasti socijalne ekonomije na nivou EU, kao i akcionom planu za socijalnu ekonomiju i njegovom značaju za razvoj društvenih preduzeća. Takođe, govorilo se i o implementaciji Zelene agende u Srbiji i regionu, postignutim rezultatima i planiranim aktivnostima.
Prisutni su imali priliku da čuju i o skrojenom po mjeri društvenih preduzeća, nakon čega su uslijedili okrugli stolovi, program u kom su mikro, mala i socijalna preduzeća imala priliku da se umreže sa velikim kompanijama. Finansijski instrument predstavili su Johann Heep, Sektor za socijalno bankarstvo, Erste Grupe i Vladimir Jovanović, Erste Banka Srbija, nakon čega su, zajedno sa Margaretom Musić iz Elixir fondacije i Tijanom Koprivicom iz Delta fondacije, razgovarali sa prisutnim malim, srednjim i socijalnim preduzećima i dali im predloge za njihov razvoj.
U okviru konferencije održan je i Sajam društvenih preduzeća u okviru kog je jedanaest preduzeća predstaviilo gostima svoje proizvode i usluge, kao i svoju društvenu misiju, odnosno društvene probleme koje rješavaju svojim poslovanjem. Zatim je uslijedilo predstavljanje deset preduzeća stručnom žiriju. Stručni tim je donio odluku da se novčana podrška dodijeli preduzećima “Pčinjski” i “Centar zabavne nauke Molekul”, a “Bifrost Bioplastics” dobio je od Erste banke posebnu nagradu za inovativnost u vidu mentorske podrške u trajanju od godinu dana.
Forum socijalnih inovacija organizovao je Smart Kolektiv uz podršku Američke ambasade, Fondacije za otvoreno društvo, Balkanskog fonda za demokratiju Nemačkog Maršalovog fonda Sjedinjenih Američkih Država i Ambasade Kraljevine Norveške u Beogradu.
Biramo SIA finaliste! :)
Prethodna tri mjeseca vrijedno smo radili na promociji najvećeg evropskog programa podrške društvenom preduzetništvu mladih, Nagradi za društvene promjene (Social Impact Award -SIA). Fokus svih aktivnosti bio je na afirmaciji društvenog preduzetništva u zemlji, edukaciji mladih na polju inovacija i prilikama koje ono omogućava, kako na domaćem tako i na internacionalnom nivou.
U sklopu projekta, mladima smo omogućili preko 20 besplatnih edukativnih aktivnosti u više od 15 crnogorskih gradova. U ovoj važnoj misiji – podršku nam je pružilo preko 50 eksternih eksperata iz raznih oblasti i to u različitim ulogama – kao radioničari, mentori, ocjenjivači ideja i žiri tim. Raduje nas činjenica da su mladi prepoznali naš trud, a u okviru naše platforme prijavljeno je 126 učesnika koji su se u okviru različitih timova registrovali na našu platformu.
Ukupno – osmislili su 54 draft ideje, od čega su 33 konačne i u skladu sa traženim kriterijumima.
Težak zadatak očekuje naš stručni tim koji će na osnovu različitih parametara: inovativnosti, stepena društvenog uticaja i izvodljivosti odabrati 10 SIA finalista. Oni će imati priliku da u naredna tri mjeseca sa svojim mentorima rade na razvoju svojih društvenih ideja u NEST coworking prostoru.
Svojom profesionalnošću i vođeni dugogodišnjim iskustvom u ovom procesu pomoći će nam: Anja Grabovica, saradnica menadžera za upravljanje projektima u Tehnopolisu, Bojan Tešić, CTO i suosnivač UHURA Solutions-a, Ivana Srećković, generalna menadžerka u NEST Coworking, Batrić Krvavac, suosnivač MedPack-a, Jelena Fuštić, izvršna direktorica u NVO “Forum MNE”, Petar Sekulić, suosnivač BeBeep-a i Edina Osmanović, izvršna direktorica WithMe startup kompanije.
U daljem tekstu možete pronaći kratke biografije:
Anja Grabovica (saradnica menadžera za upravljanje projektima u Tehnopolisu)
Diplomirani je specijalista Fakulteta političkih nauka i ima višegodišnje iskustvo u vođenju međunarodnih, regionalnih i nacionalnih projekata, posebno u ekosistemu razvoja preduzetništva. Poseduje iskustvo u vođenju projekata finansiranih od strane Evropske unije, GIZ-a, UNDP-a, Svjetske banke, Ambasade SAD, projekata finansiranih kroz nacionalne grant šeme. Takođe, ima iskustvo u radu sa poslovnim sektorom i pisanju i implementaciji projekata, mapiranju nacionalnih fondova, mapiranju nacionalnih partnera, prikupljanju podataka o inovacionom ekosistemu i start-up zajednici, itd. Takođe, Anja je bila mlađi ekspert, u okviru teme Fund Mapping, od EU4Tech program.
Bojan Tešić (suosnivač i CTO startup-a UHURA Solutions)
Bojan Tešić je suosnivač i CTO startup-a UHURA Solutions, sa sjedištem u Londonu i razvojnim centrom u Podgorici, koja je do sada dobila 2.6 miliona dolara investicija od američkog fonda i akceleratora Techstars, britanske banke Barclays i fondova SuperSeed,Newable i South Central Ventures. Uhura Solutions koristi vještačku inteligenciju kako bi ubrzala i digitalizovala procese u bankama, finansijskim kompanijama. Fokusirana je na razvoj sistema zasnovanih na vještačkoj inteligenciji korišćenjem tehnologija poput natural language processing i image processing.
Ivana Srećković (generalna menadžerka NEST Coworking prostora)
Ivana je generalna menadžerka NEST Coworking prostora u Podgorici. Ona je iskusan specijalista za medije sa dokazanom istorijom u rada u medijima, odnosima sa javnošću i marketingu. Posjeduje vještine u vođenju društvenih mreža, upravljanju događajima i projektima, novinarstvu, javnom nastupum odnosima sa medijima i zaštiti ljudskih prava. Bivši je vlasnik licence i organizator TEDx Podgorica događaja.
Batrić Krvavac (suosnivač MedPack startup-a)
Batrić posjeduje ogromno iskustvo u ICT sektoru i svoju ekspertizu je iskoristio na polju razvoja startups. U poslednjih godinu dana radi na razvoju dvije ideje iz oblasti zdravstva i aktivan je član lokalne inovativne zajednice. Kreirao je aplikaciju i pametnu kutiju za ljekove, koja ima za cilj pridržavanje pravilnoj terapiji i time utiče na dugoročno povećanje kvaliteta života pacijenata.
Jelena Fuštić (izvršna direktorica u NVO Forum MNE)
Ona je socijalna radnica i licencirana omladinska aktivistkinja. Kroz praksu, a kasnije i stručno osposobljavanje u Forumu MNE zavoljela je omladinski rad i neformalan vid obrazovanja, uvidjevši mnogobrojne mogućnosti upotrebe znanja i vještina iz svoje profesije u svakodnevnom radu sa mladima.
Svoje trenerske sposobnosti je usavršavala učestvujući u različitim treninzima i radionicima, koordinušući regionalne i nacionalne projekte i kao sertifikovani trener na programu Servisnog učenja. Završila je program andragoškog osposobljavanja, alumnista je Caux Scholars programa i autorka priručnika “Servisno učenje u Crnoj Gori“. Menadžerka je regionalnog projekta za zapošljivost mladih i članica radne grupe za uvođenje programa “Garancija za mlade”. Motiviše je rad sa mladim ljudima i mogućnosti stalnog učenja sa njima ali i od njih.
Petar Sekulić (suosnivač i tehnički direktor BeBeep-a)
Petar je završio magistarske studije na Elektrotehničkom fakultetu u Podgorici, smjer Računarske nauke. Ima preko 6 godina iskustva u oblasti Data Science-a i mašinskog učenja. Suosnivač je BeBeep startup-a, koji predstavlja „carpooling“ platformu koja omogućava korisnicima jednostavniji i udobniji prevoz, kao i uštedu novca na međugradskim putovanjima, tako što će podijeliti troškove (benzina i putarina) sa jednim ili više drugih korisnika.
Edina Osmanović (izvršna direktorica WithMe startup-a)
Edina Osmanović je ekonomistkinja, preduzetnica i građanska aktivistkinja. U toku svojih studija bila je dio velikog broja nacionalnih i internacionalnih treninga, konferencija, škola, u oblasti ekonomije, psihologije, demokratije, ljudskih prava, preduzetništva, omladinske politike i sl. Preduzetništvom se počela baviti još od srednjoškolskih dana i bila je polaznica velikog broja startap takmičenja u zemlji i inostranstvu. Edina govori 5 stranih jezika i izvršna je direktorica WithMe startup kompanije.
U prethodnom periodu predstavili smo 10 mentora koji će biti zaduženi za dalji rast i razvoj ideja i takmičara u narednom periodu, a već 28. juna, projektni tim će predstaviti 10 finalnih ideja koje prolaze u dalje takmičenje, odabranih od strane ovog stručnog tima.
© 2009-2023, SIA Social Impact Award gemeinnützige GmbH ® Imprint Privacy policy
Almost there
You need to register in order to submit your bulletin & vote.
We care about your privacy.
Read Privacy Policy .